ساختمان اسکلت فلزی

ساختمان اسکلت فلزی ترکيبی از اعضای جدا از هم است که اين اعضا بايد به طريق درستی به يکديگر متصل شوند. در واقع اتصالات در ساختمان‌های فلزی شامل اتصالات زیادی است مانند تير به ستون و ستون به فونداسيون و دیگر اجزا به يکديگر است. اتصالات ساختمان اسکلت فلزی به عناصر اتصال دهنده (ورق‌ها ، قطعات تقويتی ، ورق‌های اتصال در گره ، نبشی‌ها و لچکی‌های اتصال) اطلاق می‌شود. ابعاد اتصالات ساختمان اسکلت فلزی بايد به نحوی طراحی شود که تنش محاسبه شده بر مبنای تحليل سازه برای بارهای موثر و درصدی از مقاومت اعضای متصل شونده از تنش مجاز مورد نظر کم‌تر گردد.

انواع اتصالات ساختمان اسکلت فلزی

• اتصال پرچی یا اتصالات پرچی
• اتصال جوشی یا اتصالات جوشی
• اتصال پيچی یا اتصالات پیچ و مهره ای

انواع اتصالات جوشی در ساختمان اسکلت فلزی

• اتصال لب به لب
• اتصال روی هم
• اتصال سپری
• اتصال گوشه
• اتصال پيشانی

انواع اتصالات کاربردی در ساختمان اسکلت فلزی

۱- اتصال ستون به كف ستون

این نوع اتصال برای انتقال نيروهای موجود در پاشنه ستون طراحی می‌گردد. برای نيروی محوری فشاری ، هنگامی که انتقال نيروی فشاری به کف ستون‌ها از طريق فشار مستقيم تماسی انجام می‌شوند بايد سطح تماس برای انتقال نيروی فشاری صاف و آماده شده باشد. به علاوه بايد اتصال کافی بين دو قطعه (ستون و کف ستون) موجود باشد تا قادر به انتقال نيروهای در زمان ساخت و يا هر نوع نيروی احتمالی ديگر باشد.

۲- اتصال انتقال دهنده‌ی لنگر (اتصال لنگر گير)

اتصال انتهای تيرها ، شاه‌تيرها و خرپاهايی که داشتن مقداری صلبيت در تکيه گاه‌های آن‌ها مورد نظر باشد ، جزو اتصالات لنگر گير می‌باشد.

۳- اتصال تير به ستون

اين اتصالات در دو نوع‌اند:

الف- اتصال با جفت نبشی جان:

معمولا نبشی‌های اتصال را به اندازه‌ی ۱۰ تا ۱۲ ميلی‌متر از انتهای جان تير ، آزاد می‌گذارند تا اگر تير در حدود تلرانس مجاز بلند باشد ، بدون بريدن سر آن‌ها و تنها با جابه جا کردن نبشی آن را نصب کنند.

ب- اتصال با نبشی نشيمن:

اين اتصال را برای عکس العمل‌ تيرهای کم‌تر از ۱۵ تن به کار می‌برند در اين اتصالات سعی می‌شود که حداقل گيرداری به وجود آيد و زاويه‌ی بين تير و ستون تا حد امکان آزادی دوران داشته باشد. نبشی نشيمن عمل نصب و تنظيم تير را آسان می‌کند. اين نبشی را معمولا از قبل در پای کار در ارتفاع لازم به ستون جوش می‌دهند و سپس تير روی آن سوار و به آن جوش می‌شود. در اين اتصال ، نبشی کمکی ديگری را ، در بالای تير نصب و جوش می کنند که عمل آن تنها ثابت کردن تير در محل خود و تامين تکیه گاه عرضی و جلو گيری از غلت خوردن آن است. سعی می‌شود که اتصال با نبشی نشيمن تا حد امکان انعطاف پذير باشد. تا از آزادی دوران تير در تکيه گاه جلوگيری نشود و در حقيقت ، اتصال ساده و مفصلی باشد تا در تکيه گاه ايجاد لنگر نکند. معمولا عرض نشيمن نبايد از ۷.۵ سانتی‌متر کم‌تر باشد.

4 -اتصال كنسول با دستک
در زمانی که طول کنسول از حد معين بیشتر شود يا مقدار بار وارد شده به قدری باشد که اتصال نبشی ها با ورق اتصال جوابگوی مقاومت نباشد ، می توان از دستک‌های ۴۵ درجه استفاده کرد. با توجه به نقشه‌ی معماری مي توان اين دستک را در پايين يا بالا در نظر گرفت و اتصال صحيح و درستی را انجام داد.

5 -اتصال دو تير به وسيله‌ی نبشی:
ابتدا برای اتصال دو تير که به شيوه‌ای مطلوب به يک ديگر اتصال يابند ، بايد از روش ايجاد زبانه استفاده کرد. معمولا برای اتصالات تير به تير ، از حالت جوش و نبشی استفاده می‌شود. هر چه بتوان محل اتصال را تا حدودی گيردار به وجود آوريم ، لرزش در تير کم‌تر می شود و مسئله خيز  نیز حل خواهد شد. اگر نحوه اتصال نيم گيردار انجام دهيم ، در مصرف پروفيل صرفه جويی خواهد شد.

6 -وصله اعضای فشاری:
در وصله ستون‌ها دسته انتهايی دو قطعه بايد تا حد امکان صاف تنظيم شود و بدون توجه به تماس مستقيم ، مصالح وصله و وسايل اتصال بايد طوری تنظيم شود که قطعات متصل شونده به خوبی در محل خود و محور مورد نظر نگه‌داری شوند. وصله بايد بتواند نيرويی برابر ظرفيت مجاز عضو کوچک‌تر متصل شونده را تحمل کند. محل وصله ستون بايد تا حد امکان از محل اتصال تير به ستون دور باشد. و در منطقه‌ای با نيروهای داخلی کوچک قرار گيرد. کليه وصله‌های فشاری بايد برای کشش حاصل از اثر بارهای جانبی توام (طبق آيين نامه ۷۵% بار مرده) بدون اثر بار زنده کنترل گردند به طوری که تنش کششی فراتر از مقدار مجاز نگردد.