پشم سنگ
عایق حرارتی و صوتی با تحمل دمای ۷۵۰+ درجه سانتیگراد و نقطه ذوب ۱۳۰۰ و نیز تحمل برودتی آن ۳۰- درجه سانتیگراد است ، پشم سنگ و سرباره دارای ضریب انتقال حرارتی بسیارکم بوده و قدرت عایقی آن ۳۳ برابر دیوار بتونی و ۲۲ برابر دیوار آجری است.
پشم سنگ و سرباره در انواع ایزو ترم (پشم خام فله) ، ایزو بلانکت (پتویی) ، ایزو پایپ (لولهای) ، فنوپانل (تختهای فشرده) و فنوفلت (لحافی) تولید میشود و کاربردهای مختلفی دارد ، از جمله صنایع پالایشگاهی ، نیروگاهی ، صنایع غذایی ، ساختمان و تأسیسات و حتی گلخانههای هیدرو پونیک (بستر کشت بدون خاک )
برای کاهش هزینه بالای انرژی در هنگام استفاده از ساختمانها استفاده از عایقهای حرارتی را ضروری میباشد البته استفاده از این عایق ممکن است تا حدودی هزینه ساخت و قیمت تمام شده را بالا برد ولی با نگاهی آینده نگر متوجه خواهیم شد در دراز مدت این کار در هزینهها صرفه جویی شود.
صرفه جویی در مصرف انرژی به وسیله عایق کاری حرارتی برای محیط زیست نیز سودمند میباشد. پشم سنگ به عنوان عایق حرارتی به وسیله کاهش انرژی مورد نیاز برای گرمایش یا سرمایش ساختمانها ، از تصاعد دی اکسید کربن بیشتر از کارخانههای تولید برق ممانعت به عمل میآورد. عایق حرارتی پشم سنگ(Rock Wool) متشکل از الیاف معدنی است به همین دلیل گاهی به آن Mineral Wool هم گفته میشود. مواد تشکیل دهندهٔ اولیه تولید این عایق ، سنگ بازالت است. سنگ بازالت جزء سنگهای آذرین است که نتیجه فعالیتهای آتشفشانی می باشدو در کشور ما به وفور میباشد.
پشم شیشه
مادهای است مرکب از الیاف بسیار نازک شیشه که در موارد گوناگون ، ازجمله به عنوان عایق مورد استفاده است.
لازم است ذکر شود اصطلاح فایبرگلاس در زبان فارسی معمولاً به کامپوزیت حاصل از مخلوط پشم شیشه و لاستیک اشاره دارد.
برای محصولاتی که نیاز به عایق حرارتی دارند یا به مادهای مقاوم در برابر خوردگی و مستحکم است از فایبرگلاس استفاده میشود. از فایبرگلاس برای ساخت لولهها با مشخصات مختلف از نظر مکانیکی و هیدرولیکی برای انتقال سیالات و... در اکثر پروژههای بزرگ مانند خطوط انتقال نفت ، خطوط فرآیند صنایع و پتروشیمی ، انتقال آب و فاضلاب شهری و ایجادتونلهای شهری استفاده میشود. همچنین از الیاف شیشه در ساخت ورقهای فایبرگلاس نیز استفاده میشود.
بیشترین مصرف الیاف شیشه در ایران برای ورقسازی و ساخت قطعات صنعتی است.
تفاوت پشم سنگ و پشم شیشه
عایقکاری نقش بسیار مهمی در گرم نگه داشتن ساختمان در فصل زمستان و خنک نگه داشتن آن در فصل تابستان دارد.فاکتور مهم در انتخاب عایقها ، میزان مقاومت حرارتی آنها است. هرا قدر این مقاومت بالاتر باشد ، عایق حرارت را کمتر از خود عبور می دهد و صرفه جویی ای که به همراه دارد افزایش می یابد.
پشم سنگ و پشم شیشه هر دو عایق های حرارتی هستند که از نظر قیمت و کیفیت با یکدیگر تفاوت دارند. همواره این سوال مطرح است که در عایق کاری حرارتی ساختمان از کدام یک از این عایق ها استفاده شود و کدام از نظر اقتصدی مقرون به صرفه میباشد.که باتوجه شرایط محل عایقکاری مورد نظر عایق پشم سنگ یا پشم شیشه استفاده میشود.پشم سنگ و پشم شیشه مواد الیافی هستند و ضریب مقاومت حرارتی و صوتی بسیار خوبی دارند. مهمترین فرق این دو ، اختلاف در مقاومت حرارتی آنها می باشد. دمای عملکرد برای پشم سنگ حداکثر 75 درجه سانتی گراد و برای پشم شیشه حداکثر 250 درجه سانتی گراد می باشد. پشم سنگ تا 1000 درجه سانتی گراد می تواند از خود مقاومت نشان دهد و در سازه هایی که مقاومت در برابر حریق و عایق بندی صوتی در نظر باشد و یا در سازه هایی که مواد قابل احتراق و انفجار نگهداری می شوند ترجیح داده می شود. مقاومت حرارتی پشم سنگ با ضخامت آن نسبت مستقیم دارد.
پشم شیشه
پشم شیشه از قدیمی ترین و پرمصرف ترین انواع عایق های حرارتی است و سابقه تولید آن در داخل کشور به حدود چهل سال قبل می رسد . این نوع عایق در واقع نوعی پشم معدنی است که از مذاب شیشه به دست می آید و ظاهر آن به صورت الیاف انعطاف پذیر شیشه است .این ماده از ذوب شیشه و تبدیل آن به الیاف ریز بدست می اید. این الیاف به صورت رول یا پانل تولید میشوند. پشم شیشه در مقابل آتش مقاوم است.این عایق انواع و کاربردهای گوناگونی دارد و نصب آن مطابق دستورالعمل سازنده انجام میشود.ضخامت استاندارد الیاف آن بین 3.2 الی 6.4 میکرون است. این موضوع باعث نرمی پشم شیشه و افزایش زمان حفظ خواص ارتجاعی و کاهش میزان ریزش ذرات آن می شود . پشم شیشه از انواع عایقهای حرارتی سلول باز است و می تواند رطوبت محیط را جذب نماید و در مجاورت با بخار آب (خصوصا در سطوح گرم ) تولید اسید سیلیسیک نماید . لذا اگر محافظت از آن به نحو مطلوب انجام نشود ، باکتریها و قارچها در بین الیاف آن رشد می کنند .الیاف پشم شیشه سوزنی شکل بوده و تماس آنها با پوست باعث خراشیدگی می شود . اگر این الیاف وارد ریه شوند خارج نمی شوند و استمرار تنفس ذرات معلق آن می تواند باعث ایجاد بیماریهای تنفسی و پوستی شود .
حداکثر تحمل حرارتی پشم شیشه 550 درجه سانتیگراد است . در توسعه آتش سوزی بی اثر بوده و در مجاورت حریق گازهای سمی تولید نمی کند .
اخیرا پشم شیشه های جدیدی تولید شده است که از ترکیب مذاب دو نوع شیشه بدست می آید که تحریک پوستی آن کمتر است و نیازی به چسباننده شیمیایی برای چسباندن الیاف به هم ندارد .
پشم سنگ
پشم سنگ جزو خانواده عایق های گرم ازنوع معدنی است ماده اولیه برای تولید پشم سنگ ، مشهورترین سنگ آذرین یعنی دیاباز یا بازالت است. این ماده بازمانده فعالیتهای آتشفشانی است که در ایران فراوان یافت میشود. پشم سنگ از پشم شیشه متراکمتر بوده و دارای مقاومت گرمایی بیشتری است. پشم سنگ عایق صوتی خوبی نیز هست. تولید ، عرضه و نصب این عایق مانند پشم شیشه بوده و در برابر آتش بسیار مقاوم است.شم سنگ ازموا معدنی ومواد معدنی مثل سنگ بازالت تولید می شود در حالی که پشم شیشه از مادهی مذاب شیشه و تبدیل آن به الیاف تولید میشود.
- پشم سنگ و پشم شیشه هر دو عایق های حرارتی با ساختار الیافی می باشند.با توجه به محل عایقکاری هر یک از این عایق ها میتوانند استفاده شوند. برای مثال در عایقکاری سقف سوله ها پشم شیشه مناسبتراست در حالی که برای عایقکاری دیوارها و کف پشم سنگ مناسب تر می باشد و در بسیار از ساختمان ها از آن به عنوان عایق حرارتی دیوار و عایق حرارتی کف استفاده می شود.